ZAMAN NEOLIThIKUM
Zaman neolitikum puniki kawastanin zaman sane kapertama
sane polih ciri utawi dasar antuk wenten manusa ring gumi niki. Zaman niki
kawastanin kebudayaan sane paling akeh ring kepulauan indonesia. Kawastanin
malih zaman neolithikum niki antuk revolusi sane paling akeh ring
paradaban gumi, sane sampun wenten ring zaman mesolithikum, sane sisa-sisane
ring Sumatra, jawa, lan Sulawesi.
Ring zaman neolithikum puniki kebudayaan sampun nglimbak,
inggih penghidupan food gathering dados food producing, niki sane kawastanin
revolusi, yadiastun tan wenten akeh dampak ring revolusi niki nanging niki
wenten arti sane akeh, krana dampak punika wenten ring perekonomian lan
kebudayaan mangkin.
Zaman niki sampun uning teken maboros sane sampun wenten
ring imalu,sampun uning teken mapamula-mulaan lan maubuh-ubuhan sane kaanggen antuk nyalanin
idup, taler sampun polih katrampilan makarya umah sane kaanggen makumpul
kaluarga utawi masyarakat, malih sampun uning teken magotong royong teken anak
lianan. Ring zaman puniki sampun uning teken makarya kerajinan tangan inggih
punika manenun, lan makarya priuk belanga. Sane polih kemajuan.
Corak sane pinih utama ring zaman puniki wantah kaduegan
mengasah, lan alat punika sampun kawentuk alat sane pinih becik tur sampun
madue nilai sane tinggi. Nanging wenten alat sane nenten kaasah, inggih punika
ujung-ujung panah, krana panah punika kaanggen acepok manten.
Alat-alat punika wenten corak khusus zaman neolithikum
kapalih antuk kebudayaan kapak persegi lan kebudayaan kapak lonjong, sane
wenten arus kebudayaan tersendiri.
KAPAK PERSEGI
Kapak persegi ring indonesia kapolihang ring Sumatra,
jawa ,bali, nusa tenggara,Maluku, Sulawesi, miwah ring kalimantan.wastan kapak
persegi punika saking von Heine Galdern. panampang ring
alat-alat punika persegi panjang miwah trapesium, kapak persegi punika nenten
ja kapak manten , nanging alat-alat sane lianan sane kaangggen makarya inggih
punika : beliung utawi pacul sane gede, sane alit inggih punika tarah. alat-alat
punika pateh wentuknyane malengkung akidik,lan kagenahin pati sane kasambungang
sareng lengkung punika.
Kabudayaan kapak persegi punika dasarnyane saking negeri
raga sareng sami ring daratan asia,
saking jalan darat. bahan sane kaanggen makarya kapak punika nganggen
batu api miwah chalcedon. kapak saking watu api punika kakaryanin olih pabrik,
nanging durung kahalusang. nanging kahalusang olih sane nganggen kapak punika.
Pabrik-pabrik kapak punika kapolihang ring : lahat(Palembang), paek kota bogor,
sukabumi, krawang, tasik Malaya(jawa barat ),pacitan(madiun), miwah ring
selatan gunung ijen(jawa timur).ring pasirkuda kapolihang watu asahan. Ring zaman
puniki akeh pesan perkakas watu indah
sane kapolihang saking jawa, nanging tan wenten sisan-sisannyane, krana
brang-barang punika becik pesan polih aji sane tegeh. Barang-barang punika
kaanggen tanda kebesaran miwah upacara, ngantos mangkin akeh pesan sane madue alat-alat
utawi senjata sane suci.
Kapak persegi punika kawastanin kapak bahu. Wentuknyane
pateh nanging ring patinnyane wenten baong. Kebudayaan kapak bahu puniki ring:
Jepang, Formosa, Filifina, ka barat ring Sungai Gangga, batas tengah inggih
punika Malasya Barat, nanging ring batas selatan tenten kapolihang kapak bahu
punika.
KAPAK LONJONG
Wastan kapak puniki
pateh tekening wentuknyane inggih punika lonjong sakadi wentuk taluhe. Kapak
lonjong puniki polih ukuran sane malianan. Ane wiasa kawastanin walzenbeil, ane alit nyantos alit pesan kawastanin
Kleinbeil
, kleinbeil punika kapolihang saking kepulauan Tanimbar, seram, lan
saking kepulauan sane paek teken kepulauan punika. Kapak lonjong punika wenten
sane anggena upacara sane suci, bahan sane anggena inggih punika watu sane
halusanga.
Ring kapulauan iraga kapolihang saking irian, nanging
kapolihang malih saking Seram, Gorong, Tanimbar,Leti, Minahasa , lan Serawak(
Kalimantan nutara) miwah kapolihang Saking Tiongkok lan Jepang .nanging saking
selatan Hindia nenten ngamolihang. Panglimbakan kebudayaan kapak lonjong malianan teken panglimbakan kapak persegi.
BARANG-BARANG SANE LIANAN
Sane kapolihang nenten ja barang-barang kapak,pacul,
tarah , lan beliung manten, nanging akeh barang-barang sane lianan kapolihang
sakadi: payasan, pangangge, miwah tembikar.
Perhiasan(papayasan)
Kapolihang saking jawa inggih punika gelang-gelang uli
watu, sane jumlah akeh.kapolihang malih sane durung kawentuk. Krana cara pakaryannyane
keweh pesan, kapertama watu punika kawentuk bulat gepeng, sisi sane asah punika kacekungang, nyantos
makakalih cekung punika dados bolong taler kagosok-gosok nyantos kawentuk
gelang sane becik. Nanging wenten cara
makarya gelang
nganggen gurdi lan kasarengin antuk tali, yeh, miwah bias .
batu sane bulat gepeng punika kagurdi nyantos sisi-sisi watu punika mabolong.
Gurdi punika uli tiing, Kapolihang malih kalung nanging cara pakaryannyane tan
kauningin krana makarya kalung saking batu punika ngurdi watu sane alit-alit.
Pakaian ( Pangangge)
Kapolihang ring Kalimantan
lan Sulawesi Selatan miwah kapolihang alat sane kaanggen makarya pangangge
punika, nyantos mangkin wenten ring suku-suku nganggen pangangge lan keperluan
sane lianan, malakar kulit kayu, inggih punika : Suku Toraja lan Dayak. Alat
sane kaanggon makarya baju punika (pamukul kayu) sane muktiang ring
zaman neolitikum sampun nganggen pangangge. Kulit kayu sane kaanggen pangangge
punika matekstur sane halus, ento makrana nenten sisa-sisa sane kapolihang.,
nanging ring hiasan belanga nggen hiasan tenunan.
Tembikar
Sisa-sisa kapolihang ring muncuk bukit-bukit karang ring Sumatra, nanging tuah belah-belahan sane
alit-alit pesan, makrana nenten nyidayang nyingakin bentuk sane utuh barang
punika.cara makarya barang niki nenten ja nganggen pelarikan ( roda landasan ) nanging nganggen tangan.wenda punika
kahalusang uli sisi miwah tengah nganggen batu sane belig.ring sisi
kagebug-gebug nganggen papan sane sampun kagambarin antuk motif-motif ukiran
utawi garis. motif punika ane nampek ring tembikar sane durung tuh punika.
Ring pasih Selatan Jawa , ring Yogya lan Pacitan
kapolihang belah-belahan periuk belanga sane wenten cap tekstil sane pateh
halusne teken kain-kain sumba mangkin., nanging wenten masih periuk sane wenten
tulang-tulang manusa, kapertama mayat punika katanem, lan yening suba makelo
tulang-tulang punika kagenahang ring periuk , katanem malih lan kasertain
upacara-upacara.
INDONESIA – ASTRONESIA
wewidangan persebaran kapak persegi dan kapak lonjong
ring negeri iraga niki, majanten antuk wewidangan bahasa-bahasa indonesia barat
lan bahasa-bahasa indonesia timur olih Dr. J. L. A. Brandes .iraga sampun
uning ring Hindia Belakang bagian utara sampun wenten zaman mesolithikum wenten
akeh bangsa, inggih punika : golongan Papua- Melanesoide ( bangsa negride sane
makulit selem), europaide ( bangsa weddide sane makulit putih) sareng
mongoloide ( makulit kuning , sane macampur lan kasebar ring genah-genah sane
malianan.
Ring kebudayaan kapak persegi wenten kaduegan makarya
parahu, inggih punika makarya perahu bercadik, nganggon perahu punika
manusa-manusa ring neolithikum kasebar ka Malaysia barat,lan ka Sumatra, jawa,
bali, lan nglantur ke timur.nanging setengahnyane ka Kalimantan, uli Kalimantan
barat laut kebudayaan kapak persegi punika kasebar ka Filipina, Formosa, lan
jepang.
Kebudayaan kapak bahu berkembang lan kasebar ring Hindia
belakang ka barat, inggih punika :Birma lan India nyantos wewidangan muara
Sungai Gangga, nanging wenten nempuh pamargin Tiongkok nyantos ka jepang, Formosa,
lan Filipina ( sareng minahasa ). Bangsa Autronesia sane pacang nurunang
langsung bangsa indonesia rauh ring kepulauan kira-kira 2000 tahun sadurung M.
lan bangsa austro-asia lan masih kawikilin olih bangsa-bangsa Khmer
ring Indochina,bangsa
Mon ring Birma lan Munda ring India, rauh ring India 1500 tahun sadurung .M.
Kesimpulannyane von Heine Geldern berdasarkan kapak-kapak
neolitihikum nika pateh teken panyelidikan Prof, Dr. H. Kern, berpuluh tahun (1889)
sane kadasarang antuk perbandingan bahasa. nanging manyelidikan Kern kadasarang
antuk perbandingan bahasa patut pisan antuk penyelidikan Von Heina Galdern
kadasarang antuk prasejarah( neolithikum). Kacocokan niki nenten ja antuk genah
nika manten. Nanging makadi kauripan lan peradaban leluhur bangsa indonesia,
inggih punika : mategal, ( mamula padi), maubuh-ubuhan, bermasyarakat, tongos magenah
utawi tempat tinggal tetep, lan maperahu cadik.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar